کابینه خین و خینریزی
یک، حسن نصرالله کشته شد سید حسن نصرالله رهبر گروه حزبالله در لبنان در حمله سنگین اسرائیل به منطقه ضاحیه بیروت کشته شد. بر اساس اخبار گوناگون با وجود اینکه محل اقامت حسن نصرالله زیر زمین چند مجتمع...
View Articleسگ هار خطرناک
یک، سگ هار خطرناک من که فکر نمیکردم ایران پاسخ حملات اسرائیل را بدهد، البته اگر نمیداد هم اشکالی نداشت، بالاخره اسرائیل که به اصفهان و تهران و شیراز حمله نکرده بود. به بیروت حمله کرده بود و لابد...
View Articleپارادوکس دموکراتیک هایپرسونیک
قالیباف اینجا، قالیباف اونجا، قالیباف همه جا این قالیباف چون خلبان است، و مجلس هم واقعا اتفاق جالبی توی آن نمیافتد همینطور از اشرق گرفته تا مشرق، مشغول سفر است. رفت به بیروت، بعد عازم امارات شد، و بعد...
View Articleوفاق مسعود پزشکیان؛ راهبرد یا روش؟
آقای خاتمی، بسیار کوشید اصلاحات مورد نظر خود را به عنوان یک روش برای اصلاح و بهبود جمهوری اسلامی در چارچوب ساختار حقوقی و واقعی جمهوری اسلامی به کار گیرد و هرگز بر این رأی نبود که این اصلاح، به شکل یک...
View Articleدل نوشتهای برای خانه پدری
سایه جنگ بر سر خانه پدری لحظه به لحظه پهناورتر میشود؛ شاید هم در زمان انتشار این نوشته آغاز شده باشد. حسی در ناخودآگاهم میگوید گویا این آخرین نوشتهام در دوره حیات جمهوری اسلامی است. در ایران اما...
View Articleجهانی که رادیکالها در آن زندگی میکنند!
در جهان امروز، رادیکالهای فکری اغلب به چهار جریانِ عمده رادیکالِ راستِ سکولار، رادیکالِ چپِ سکولار، رادیکالِ بنیادگرای مذهبی و رادیکال عرفانی دستهبندی میشوند. رادیکالهای ایدئولوژیزده از همه...
View Articleپنج موج جنبش زنان ایران
هشام الشرابی در کتاب «پدرسالاری نوین» مینویسد: “مشکل زن در کشورهای مسلمان آخرین مشکلی است که حل میشود.” دومین سالگرد قتل حکومتی مهسا (ژینا) امینی، قتلی که به اعتراضات گستردهای در سراسر ایران انجامید...
View Articleامپراتوری جهانگستر آمریکا و مینی امپراتوری اسلامی منطقهای ایران
در حالیکه با نفسهای حبسشده در سینه منتظر حمله نظامی اسرائیل به کشورمان هستیم، به نگارش این یاداشت کوتاه میپردازم. به امید مانایی صلح، جنگ حتا حوصلهای برای نگارش و خواندن اینگونه مطالب نخواهد...
View Articleاطلاعیه
اطلاعیه در ماه گذشته، روند بهروزرسانی و انتشار مطالب سایت زیتون با تأخیر و مشکلاتی روبهرو بوده که بابت آن از خوانندگان و همراهان همیشگی عذرخواهی میکنیم. خوشبختانه با مرتفع شدن بخشی از مشکلات، از...
View Articleگذارطلبی و نفی اصناف جنگطلبی!
ناقوس شوم جنگ در منطقۀ خاورمیانه بلندتر از هر زمان دیگری به گوش میرسد. سهگانۀ تهدید، نفرتپراکنی و جنگطلبی کالاهایی پرطرفداراند و صدای خیرخواهان مصلح و ناصحان مشفق با اعراض و ادبار سوداگران رسانه و...
View Articleحمله نظامی به ایران: «برکت»، «فرصت»، «فلاکت»
تصور پیامدهای حمله نظامی اسرائیل به ایران نیروهای سیاسی را به صفبندیهای قابل تأملی واداشته است. در نگاه کلان، نیروهای سیاسی با سه انگارهٔ «برکت»، «فلاکت» یا «فرصت» برآیند حمله نظامی به ایران را...
View Articleایرانیان و نزاع اسرائیل و فلسطین
تردیدی نیست که تداوم نزاع اسرائیل و فلسطین که اینک منطقهی پرآشوب و بیثبات خاورمیانه و کشور عزیز ما ایران را در آستانهی یک جنگ تمامعیار ویرانگر قرار داده است، نگرانیهای عمیقی را در بین کثیری از...
View Articleاوضاع جریان اندیشه در عصر هخامنشیان
مقاله حاضر بخشی از رساله دوره دکترای اینجانب است، که در چهار جلد کتاب گرد آوردهام. جلد اول با عنوان “پیوندها و گسستهای جریان اندیشه” را در حال تصحیحات نهایی به منظور انتشار آن هستم. در این مقاله...
View Articleاسرائیل؛ درون شورویه و بیرون مستبده!
درآمد در این نوشتار به دو مطلب خواهم پرداخت. نخست، تحلیلی از عنوان مقاله و سپس نگاهی به وضعیت دموکراسی و حقوق بشر در جمهوری ولایی ایران، و سپس اشارهای به برخوردهای ظالمانه حکومتیها، بهویژه دستگاه...
View Articleداستایفسکی؛ سالک مدرنِ رنج اندیش
*برای منصورهاشمی نازنین و رنج های امحاء ناپذیر و دغدغه های اگزیستانسیلِ ژرفش « شب را نوشیدهام و بر این شاخههای شکسته میگریم مرا تنها گذار ای چشم تبدار سرگردان! مرا با رنجِ بودن تنها گذار»[۲] * «وقتی...
View Articleروز جهانی وگن؛ به یاد بیصداترین و بیدفاعترینِ ستمدیدگان!
امروز یکم نوامبر، روز جهانی وگن است؛ این روز، یادبودِ تمام دردمندیها و خودآگاهیهایی است که انسانهایی عاشق، اندیشمند و بیزار از خشونت و سلطهی غیرضروری، در وجود خویش دریافتند و برای کاهش درد و رنج...
View Articleآیا پذیرفتگان دیکتاتوری مقصرند؟!
در تحلیل سیاسی و روانشناختی دیکتاتوری، مسئله مقصر دانستن پذیرفتگان دیکتاتوری به عنوان افرادی که در بقای آن نقش دارند، بسیار چالشبرانگیز است. آیا میتوان پذیرفت که کسانی که به دلایل مختلف به نظام...
View Articleآقای خامنهای، ۱۳ آبان و شورای نگهبانِ جهان
۱۳ آبان در تاریخ جمهوری اسلامی روز مهمی است؛ نه از آن جهت که سفارت بزرگترین قدرت جهانی به دست بیخردی و احساسات انقلابی تصرف شد، بلکه به این دلیل که در تداوم حکومت دینی ایران، اندیشه و درک حکمرانی با...
View Articleمعاویه: یک عرب ایرانی یا مسیحی؟
توضیح زیتون: نوشتهای که در ادامه میآید، رویکرد متفاوت و کمتر شنیده شدهای را به موضوعات تاریخی و از جمله تاریخ اسلام و شخصیتهای دینی دارد. انتشار این دست مطالب که ممکن است در مواردی باورهای دینی و...
View Articleدر محکومیت فشارها بر «مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم»
۳۰ مهرماه ۱۴۰۳ مجمع محققین و مدرسین حوزهی علمیه قم بیانیهای در محکومیت حملهی اسرائیل به ایران و تسلیت کشته شدن یحیی سنوار صادر کرد. در بخشی از این بیانیه آمده بود که «این مجمع، بازگشت رژیم اسرائیل...
View Articleسه مؤلفه رویکرد صوری فقیهان به قرآن
دینداران مسلمان چنانکه همه میدانیم، فعلاً بر سر این فرض اتفاق نظر دارند که قرآن بهمثابه یک متن وحیانی، نخستین و مهمترین منبع دینی معتبر و مرجع قابل اعتماد در فرایند تولید معرفت دینی و فهم سلوک...
View Articleمعنای بازگشت ترامپ برای اقتصاد ایران چیست؟
بازگشت ترامپ به کاخ سفید، بنبست راهبرد “نه جنگ، نه مذاکره” رهبر حاکمیت ولایی را برجستهتر خواهد کرد. بنا به گفته دستیاران ترامپ، رئیسجمهور چهلوهفتم آمریکا، سیاستهای سختگیرانهای برای فشار اقتصادی و...
View Articleترامپِ جنگافروز
دونالد ترامپ، چهره جنجالی این سالهای آمریکا و جهان، پس از سالها تلاش و پایداری و در واقع سماجتی درخور تحسین، بار دیگر با اقتدار بیشتر به کاخ سفید بازگشت و عنوان ریاستجمهوری ایالات متحده آمریکا را...
View Articleملاحظاتی فرامحتوایی بر یک مناظره؛ عبدالکریم سروش و فقه
۱. بدیهی است که میتوان بر روی مفاد و مواد گفتگوی مناظره عبدالکریم سروش با یکی از فقهای حوزه علمیه قم (ابوالقاسم علیدوست) در آبان ماه ۱۴۰۳ (که دو نشست آن تاکنون منتشر شده است) به بحث و بررسی نشست. اما...
View Articleغربِ اروپایی و غربِ آمریکایی
آنچه وضعیت خاصی به این دوره از انتخابات آمریکا داده، ویژگی دوران کنونی است که جهان در آن قرار دارد. این دوران جدید از جنگ جهانی اول آغاز شد؛ زمانی که اصلیترین کشورهای تشکیلدهنده «غربِ اروپایی» با...
View Articleمناظرهای برای بنبست؛ در حاشیه مناظره سروش و علیدوست
۱- چند روز پیش، مدرسه آزاد فکری در ایران، جلسه مناظرهای بین علیدوست و سروش منتشر کرد که به گمان نگارنده در چند سال اخیر بیسابقه و کمنظیر بوده است. حضور مجازی عبدالکریم سروش در داخل ایران به واسطه...
View Articleچرا «برنامههای» حاکمیت ولایی ناکارآمدند؟
ناترازیهای گوناگون، بهویژه در زمینههایی مانند توزیع برق، سوخت و بودجه، چیزی نیست که بتوان پنهان کرد. این موضوع باعث شده است که پرسشهایی در رسانههای مختلف مطرح شود: دلیل این ناترازیها چیست؟ برخی...
View Articleمسعود پزشکیان و کلینیک ترک بیحجابی
کیانوش سنجری خودکشی کرد یک روایت این است که کیانوش سنجری، جوان نازنین و فعال جنبش دانشجویی، که از هفدهسالگی تلخی زندان جمهوری اسلامی را چشیده بود، پس از ترک ایران مدتی در آمریکا زندگی کرد. اما به...
View Articleسکولاریسم فرمایشی
بیشک وجود سکولاریسم آمرانه یا فرمایشی که توسط پهلویها در ایران برقرارشد تاثیر مهمی در شکل گیری و حمایت گسترده مردم از انقلابی که اسلامی خوانده شد، داشته است. سکولاریسم فرمایشی به نوعی سکولاریسم گفته...
View Articleبیپرده با کوچکزادهها
حدود هفده سال پیش و در زمان جدی شدن بحران هستهای، در تحریریه روزنامه بحثی جدی میان من و یکی از همکاران و دوستان قدیمی که سابقه جنگ و خدمت در رده بالای سپاه را داشت، درگرفت. او طرفدار سرسخت برنامه...
View Article