زیتون– علی شمخانی٬ دبیر شورای عالی امنیت ملی٬ اعلام کرد که تصمیمات لازم را برای بازگشت به شرایط پیش از برجام از سوی جمهوری اسلامی اتخاذ شده است.
شمخانی در دیدار با جرمی هانت وزیر امورخارجه انگلیس٬ خبر داد که جمهوری اسلامی ایران با توجه به انفعال طرف های دیگر برابر گفتار و رفتار ناشایست آمریکا بر اساس منافع ملی و مسئولیت های خود تصمیمات لازم را در مقابله با این اقدام و امکان بازگشت به شرایط پیش از توافق اتخاذ کرده است.
دبیر شورای عالی امنیت ملی در این دیدار تاکید کرد که سطح فعلی روابط اقتصادی میان دو کشور و تسهیل روابط بانکی در این زمینه رضایت بخش نیست.
او همچنین با انتقاد از مواضع بی پایه برخی کشورها علیه سیاست های منطقه ای ایران و تاکید بر جدیت کشورمان در مبارزه مستمر با تروریسم، گفت: در صورتی که سیاست ها و اقدامات عملی جمهوری اسلامی و تقدیم ده ها شهید در مقابله با تروریسم انجام نشده بود، امروز داعش حکومت عراق و سوریه را در دست داشت و همسایه اروپا محسوب می شد.
از سوی دیگر عباس عراقچی٬ معاون وزیر خارجه ایران اعلام کرد که به دلیل «فشار بسیار سنگین» آمریکا هنوز هیچ کشوری حاضر نشده میزبانی سازوکار مالی بین ایران و اروپا را قبول کند و این اتحادیه از ثبت رسمی این سازوکار «ناتوان» است.
به گفته معاون وزیر خارجه به دلیل «تهدیدهای آمریکا» هنوز هیچ کشوری از جمله اتریش و لوکزامبورگ حاضر نشده میزبانی این سازوکار را قبول کند.
او در عین حال گفت که ایران تاکنون به دلیل منافع سیاسی و اقتصادی در برجام باقی مانده اما این شرایط «حتما پایدار نخواهد ماند و اروپایی‌ها باید بدانند این وضعیت نمی‌تواند به این شکل ادامه پیدا کند.»
سازوکار اتحادیه اروپا که «وسیله برای هدفی ویژه» (اس‌پی‌وی) نام دارد، برای پیش‌دستی نسبت به تحریم‌های آمریکا علیه بانک‌هایی است که به نقل و انتقال پول صادرات نفت ایران می‌پردازند.
اس‌پی‌وی که می‌تواند با یک نظام مبادله پایاپای پیوند بخورد از یک نهاد واسطه در اتحادیه اروپا برای انجام تجارت با ایران بهره می‌برد. این سازوکار تضمین می‌کند که برای مثال پول صادرات نفت ایران به کشورهای اروپایی با فروش کالاها و خدمات اروپا به ایران جبران شود.
اجرای طرح موسوم به سازوکار ویژه برای حفظ روابط اقتصادی با ایران، اوایل مهرماه سال ۹۷، در پی نشستی مرتبط با برجام در شهر نیویورک، از سوی فدریکا موگرینی مسئول سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا و محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران اعلام شد و از همان زمان گمانه‌زنی درباره این سازوکار ویژه در جریان بوده است.