زیتون– دولت آمریکا معافیت‌های مربوط به همکاری هسته‌ای اتحادیه اروپا، چین و روسیه با ایران را تمدید کرده اما دو معافیت انتقال آب سنگین مازاد به عمان و مبادله اورانیوم غنی شده با کیک زرد را تمدید نکرده است.
دولت آمریکا با تأکید بر ادامه سیاست «فشار حداکثری بر رژیم ایران» این دو معافیت را لغو کرده است.
بر اساس بیانیه‌ای که در سایت وزارت خارجه آمریکا قرار گرفته، مایک پومپئو٬ وزیر امور خارجه آمریکا تاکید کرده است که این تصمیم با هدف «محروم‌سازی ایران از هرگونه مسیری به سوی تسلیحات هسته‌ای» اتخاذ شده است.
در بخشی از این بیانیه در توضیح محدودیت‌های تازه علیه برنامه هسته‌ای ایران آمده است: «از روز ۴ می (امروز)، کمک به گسترش نیروگاه هسته‌ای بوشهر فراتر از واحد رآکتوری کنونی، می‌تواند تحریم‌پذیر باشد. علاوه بر این، فعالیت‌ها برای انتقال اورانیوم غنی‌شده به خارج از ایران در ازای اورانیوم طبیعی هم می‌تواند تحریم‌پذیر باشد. ایران باید تمام فعالیت‌های حساس اشاعه‌ای، از جمله غنی‌سازی را متوقف کند، و ما از اقداماتی که از ادامه غنی‌سازی حمایت کند را نخواهیم پذیرفت.»
پومپئو در این بیانیه می‌افزاید: «ما همچنین دیگر اجازه ذخیره‌سازی آب سنگین تولیدی مازاد بر محدودیت‌های فعلی ایران را نمی‌دهیم؛ چنین آب سنگینی دیگر نباید به هیچ نحو در دسترس ایران باشد.»
بنابراین همکاری در این دو مورد با ایران از امروز چهار مه می‌تواند شامل تحریم‌ها شود. تمدید معافیت‌های همکاری هسته‌ای تنها شامل همکاری تحقیقاتی و غیر نظامی است و کشورهای دارای معافیت بدون هراس از تحریم‌های آمریکا می‌توانند به همکاری به ایران در اراک، بوشهر و فردو ادامه دهند.
سه معافیتی که تمدید شده شامل همکاری‌های هسته‌ای اتحادیه اروپا، چین و روسیه با ایران است؛ هرچند برخلاف گذشته که دوره معافیت‌ها ۱۸۰ روزه بود این بار معافیت تنها برای ۹۰ روز تمدید شده است.
از بین دو معافیت لغوشده، مورد مربوط به مبادله اورانیوم غنی‌شده با کیک زرد چالش‌هایی جدی برای ایران پدید خواهد آورد.
مطابق برجام، میزان ذخیره اورانیوم غنی‌شده در ایران نباید از سقف ۳۰۰ کیلوگرم بیشتر شود. بنابر این، در صورتی که ایران نتواند مازاد این ذخیره را از کشور خارج کند با وضعیت دشواری روبه‌رو خواهد شد که ناچار است یا غنی‌سازی را متوقف کند یا تن به نقض برجام بدهد.