زیتون ـ یلدا امیری: ایالات متحده آمریکا همزمان با اعمال تحریم‌های سخت علیه جمهوری اسلامی به دنبال ایجاد ائتلافی علیه ایران است. اما از سوی دیگر کشورهای اروپایی ترجیح می‌دهند اوضاع را کمی آرام کنند، این تفاوت مواضع حتی به تنش های کلامی میان اعضای ناتو نیز رسیده است. ظاهرا ائتلافی که آمریکا قصد دارد علیه جمهوری اسلامی تشکیل دهد فعلا به جایی نرسیده است.
خبرگزاری رویترز پیش از این نوشته بود که جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا در سفرش به لندن که تا روز سه‌شنبه ادامه دارد، قرار است در مذاکرات خود از بریتانیا بخواهد تا اعمال فشار بر ایران را شدت ببخشد و سیاست خود درباره ایران را با سیاست واشنگتن هم‌سوتر کنند. با وجود این بولتون در لندن گفت که «بهتر است گفت‌وگو با بریتانیا درباره ایران و چین به تعویق بیفتد.»
مشاور امنیت ملی کاخ سفید، به مقام‌های بریتانیا گفته شاید بهتر باشد گفت‌و‌گوها درباره مسائلی مانند ایران، چین و شرکت هواوی به زمانی دیگر موکول شود.
مشاور امنیت ملی کاخ سفید، به مقام‌های بریتانیا گفته شاید بهتر باشد گفت‌و‌گوها درباره مسائلی مانند ایران، چین و شرکت هواوی به زمانی دیگر موکول شود.
تصمیم دولت انگلیس درباره ایران
پیش از این یک مقام ارشد دولت ترامپ به رویترز گفته بود که استدلال بولتون در دیدار با بریتانیایی‌ها این خواهد بود که اگر لندن برجام را مرده اعلام کند، به تشدید فشار به ایران کمک خواهد کرد، اما به هر حال قرار نیست که دولت انگلیس در این مورد فورا تصمیم بگیرد.
همزمان با حضور بولتون در بریتانیا «جیمز اسلک» سخنگوی نخست‌وزیر این کشور ضمن اشاره به رایزنی نخست‌وزیر انگلیس و مشاور امنیت ملی آمریکا درباره ایران، بار دیگر تاکید کرد که موضع کشورش در قبال برجام ثابت است و گفت که موضع دولت انگلیس درباره ایران و برجام تغییر نکرده است، او اضافه کرد که ایران باید فعالیت‌های بی‌ثبات کننده در منطقه را متوقف کند. این در حالی است که بریتانیا پیش‌تر اعلام کرده بود کرده که به ائتلاف بین‌المللی در خلیج فارس تحت رهبری آمریکا خواهد پیوست.
بیشتر بخوانید:
آیا بریتانیا راه ترامپ را در برابر ایران خواهد رفت؟
از سوی دیگر در روزهای آخر خرداد ماه «هایکو ماس» وزیر امور خارجه آلمان و «ژان ایو لودریان» وزیر امور خارجه فرانسه با اعلام اینکه پاریس و برلین به تلاش‌های خود برای کاهش تنش در ارتباط با ایران می‌افزایند، اعلام کردند که زمان در حال از دست رفتن است و خطر جنگ را نمی‌توان منتفی دانست.
چه کسی میتواند از سوی آمریکا سخن بگوید؟
ایران با کاهش تعهدات خود در برجام نگرانی و اعتراض کشور های اروپایی را برانگیخته است. از همان زمان فرانسه اقداماتی را در راستای رسیدن به توافقاتی با ایران آغاز کرد، ۱۹ تیرماه «امانوئل بون» مشاور امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه با هدف کاهش تنش‌ها میان ایران و آمریکا به ایران سفر کرد و با رئیس جمهور و برخی از مقامات جمهوری اسلامی دیدار کرد. امانوئل بون در این دیدار پیام کتبی امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه را به حسن روحانی ارائه کرده بود.
در این مدت چندین گفت و گوی تلفنی هم بین روسای جمهور فرانسه و ایران انجام شده است، اما تلاش‌های فرانسه، با واکنش منفی رئیس جمهور آمریکا مواجه شد و به تنش‌های کلامی بین مقامات فرانسه و آمریکا منجر شد.
دونالد ترامپ روز پنجشنبه ۱۷ مرداد، با انتقاد تند از اقدامات رئیس جمهوری فرانسه در توییتی نوشت که ایران به شدت به دنبال گفت‌وگو با آمریکا است، اما پیام‌های متناقض دریافت می‌کند. او نوشت: «می‌دانم که نیت امانوئل مانند بقیه خوب است، اما هیچ کس به جز ایالات متحده از طرف ایالات متحده سخن نمی‌گوید. هیچ‌کس به هیچ شکل و مدلی، ما را نمایندگی نمی‌کند.»
ژان ایو لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه نیز روز جمعه با تاکید بر اینکه کشورش برای پرداختن به موضوعات مرتبط با ایران و اظهار نظر در باره این کشور نیاز به هیچ مجوزی ندارد به صراحت نسبت به انتقادهای رئیس جمهوری آمریکا در این خصوص واکنش نشان داد و گفت: «فرانسه با لحاظ حق حاکمیت درباره ایران سخن می گوید. فرانسه به شدت در جهت صلح و امنیت در منطقه متعهد است و تلاش می کند، فرانسه همچنین تلاش دارد تا زمینه کاستن از تنش ها را فراهم کند و برای این کار به هیچ مجوزی نیاز ندارد.»
ظاهرا اخیرا گزارش‌هایی مبنی بر اینکه فرانسه پیشنهاد داده که ۱۵ میلیارد دلار به کانال مالی اینستکس واریز شود، منتشر شده است. هفته پیش سایت المانیتور به نقل از دو منبع ناشناس گزارش داده بود که رئیس‌جمهوری فرانسه در گفت‌وگو با حسن روحانی همچنین موضوع گشایش یک خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری را مطرح کرده است.
عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران روز دوشنبه ۲۱ مرداد، در مصاحبه با خبرگزاری صدا و سیما در مورد موضوع واریز پول در اینستکس و همچنین دعوت از رئیس جمهور ایران برای حضور در نشست گروه ۷ گفت که در چند مذاکره تلفنی رؤسای جمهور ایران و فرانسه پیشنهاد‌های مختلفی مطرح شده اما هیچ کدام قطعی نیست و در حد گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای است.
به نظر می‌رسد اروپا تمایلی ندارد که به تنش‌ها در خلیج فارس دامن بزند، مقامات اروپایی ترجیح می‌دهند از کنار تحریم های ترامپ و واکنش های ایران در منطقه آرام عبور کنند.
به نظر می‌رسد اروپا تمایلی ندارد که به تنش‌ها در خلیج فارس دامن بزند، مقامات اروپایی ترجیح می‌دهند از کنار تحریم های ترامپ و واکنش های ایران در منطقه آرام عبور کنند، ظاهرا به نظر آنها حمله خرابکارانه به نفتکش ها، سرنگونی پهباد آمریکایی و حتی توقیف نفتکش بریتانیایی ارزش آن را ندارد که منطقه خلیج فارس درگیر جنگی بزرگ شود.
اما دولت دونالد ترامپ مانند اروپا به دنبال احتیاط و پرهیز نیست، ترامپ می‌خواهد ائتلافی بزرگ علیه ایران تشکیل دهد تا فشار بر جمهوری اسلامی بیشتر شود با این هدف که ایران پای میز مذاکره بنشیند، رئیس جمهور آمریکا بارها اعلام کرده که به دنبال جنگ با ایران نیست، اگرچه ادامه شرایط کنونی چشم‌انداز جنگ را نیز دارد.