زیتون– ۱۵ فعال سیاسی و اجتماعی طی بیانیه‌ای خواستار برگزاری «همه‌پرسی» در ایران «تحت نظارت سازمان ملل» شدند.
نسرین ستوده، شیرین عبادی، نرگس محمدی، پیام اخوان، جعفر پناهی، محسن سازگارا، محمد سیف‌زاده، حسن شریعتمداری، حشمت‌الله طبرزدی، ابوالفضل قدیانی، محسن کدیور، کاظم کردوانی، محسن مخملباف، محمد ملکی و محمد نوری‌زاد این بیانیه را امضا کرده اند.
در این بین برخی از امضا کنندگان در داخل ایران و برخی دیگر خارج از ایران به سر می‌برند.
مضاکنندگان بیانیه خواستار «برگزاری رفراندوم، جهت تعیین نوع حکومت تحت نظارت سازمان ملل متحد» شده‌اند تا «ملت ایران بتواند با تعیین نحوه حکومت مطلوب، خود مسئولیت سرنوشتش را بر عهده بگیرد و برای رفع بحرانهای موجود، تلاشی موثر و همگانی به عمل آورد.»
در این بیانیه تاکید شده است که «راهکار برونرفت از این مشکلات بنیادین، گذار مسالمت‌آمیز از نظام جمهورى اسلامى به یک دموکراسى سکولار پارلمانى مبتنى بر آرای آزاد مردم، رعایت کامل حقوق بشر و رفع همه تبعیض‌هاى نهادینه به خصوص برابرى کامل زنان، قومیت‌ها، ادیان و مذاهب در همه زمینه‌هاى فرهنگى، اجتماعى، سیاسی و اقتصادى است.»
در این بیانیه آمده است: «قریب چهاردهه از تاسیس جمهوری اسلامی مى‌گذرد، حکومتی که سودای اسلامی کردنْ جائی برای جمهوریت آن باقی نگذاشته است. در این ۴۰ سال نه تنها از رنج و آلام اقشار مختلف کاسته نشده، بلکه با ایجاد زندگی دوگانه و تشویق مداوم تظاهر به دینداری، در عملْ زندگی مردم دستخوش بحران‌ها و رنج‌های متعددی شده است. مسئولان امر به علت جهالت و ناکارآمدی ساختاری و فساد نهادینه از حل مشکلات زندگی روزمره و عادی جامعه عاجزند. تبعیض، فساد و اختلاسهای نجومی بیداد می‌کند. محتواى بسیاری از قوانین ظالمانه، مولد تبعیض و مروج خشونت است. قوه قضائیه بجای اجرای عدالت و همین قوانین ناقص، مجری منویات سیاسی زمامداران شده است.»
این ۱۵ چهره مشهور ایرانی تاکید دارند که افراد مختلف از زنان، وکلا، روزنامه‌نگاران، معلمان، دانشجویان، کارگران و کنشگران سیاسی و اجتماعی به اتهام انتقاد از مسئولان، روشنگری افکار عمومی، دعوت دولتمردان به جدایی نهاد دین از حکومت، و درخواست لغو حجاب اجباریِ زنان، تحت آزارهای مداوم قرار گرفته، بازداشت و با احکام سنگین روانه زندان شده‌اند.
به نوشته ایشان مجموعه تجربیات ۴۰ ساله حاکی از اصلاح ناپذیری نظام جمهوری اسلامی ایران است، چرا که نظام با پناه گرفتن در پشت مفاهیم الهی، استفاده ابزاری از دین، پیشه کردن دروغ و تزویر و عدم شفافیت، به هیچ گرفتن افکار عمومی، پشت پا زدن به حکومت قانون و موازین حقوق بشر، نقض نهادینه آزادی و حقوق ملت، ناتوانی مفرط از حل بحرانهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، و انسداد کلیه طرق نظارت قانونی و اصلاح مسالمت‌آمیزِ امور به مانع اصلی پیشرفت و رهایی ملت ایران تبدیل شده‌است.
در خواست رفراندوم از سوی این ۱۵ فعال سیاسی و اجتماعی در شرایطی مطرح شد که روز گذشته رییس جمهوری نیز در سخنرانی به مناسب ۲۲ بهمن برگزاری همه پرسی را راه برونرفت «در موضوعات مورد اختلاف بین نهادهای جمهوری اسلامی» شده بود.
رسانه‌های اصولگرا تقاضی برگزاری رفراندوم از سوی رییس جمهوری را بحران‌زا خواندند و برخی از آنا از جمله عماریون٬ وابسته به سپاه٬ حسن روحانی را با بنی‌صدر مقایسه کرد.
محمد جواد اکبرین در واکنش به این درخواست رفراندوم٬ به ترکیب امضا کنندگان آن اشاره کرد:
هم‌صدایی و ترکیبِ بی‌سابقه‌ای است!
از نرگس محمدی و ابوالفضل قدیانی تا محسن کدیور و جعفر پناهی و ۱۱ چهره‌ی فرهنگی و سیاسی دیگر در داخل و خارج، در کنار هم نوشته‌اند که تجربه‌ی ۴۰ساله جمهوری اسلامی نشان داده که اصلاح‌ناپذیر است و خواسته‌اند تا زیر نظر سازمان ملل #رفراندوم برگزار شود— AKBARIN (@MJ_Akbarin) February 12, 2018